Kitabın ən üstün cəhətini birinci yazıram: çox keyfiyyətsiz çap olunub. Qanun Nəşriyyatının öz işinə ənənəvi yanaşması oxu zövqünü hər səhifədə bir az daha aşağı salır.

İndi isə romanın özü barədə... Rəşad Səfərin "Keçilərin nəğmələri" romanı bir-birilə əlaqəsi olmayan, dil və üslub olaraq cazibədar başlayan, lakin çox keçmədən öz içiboşluğu ilə oxucunu təngə gətirən, bəzən obrazları belə olmayan və demək olar ki, heç bir nəticəyə bağlanmayan gərəksiz əhvalatlarla başlayır. Elə bu cür də bitir. Oxuduqca tez-tez "hə, noolsun?" deyirdim. Müəllifi kim inandırıb ki, bu kitabda danışılan əhvalatlar (hekayələr deyil, hekayə bədii janrdır, ədəbiyyatın əsas ünsürlərindəndir, ciddi tələbləri var, obrazın, yaxud müəllifin başına gələn-gəlməyən hadisələri heç bir ədəbi toxunuş olmadan yazmasına hekayə demək olmaz, ən uzağı əhvalat demək olar) oxucuya lazımdır? Kim aldadıb Rəşad bəyi ki, bunları bir kitaba yazıb on iki manata satmaq olar? Redaktor Pərviz Cəbrayıl bilmirdi ki, (dünyanı qırağa qoyaq, elə öz) ədəbiyyatımızda oxunası nə qədər dəyərli əsərlər var, bu dəxlisiz əhvalatlarla kağız qətliyamına ehtiyac yoxdur? Kitaba töhfə verdiyi iddia olunan Seymur Baycan müəllifə deməyib ki, mən belə kitaba pul verib almaram? Həqiqətən, çox maraqlıdır, Pərviz Cəbrayılın, Seymur Baycanın və nəhayət, Rəşad Səfərin sevə-sevə oxuyacağı əsərdir bu roman? Müəllifin obrazı otuz beş yaşlı Yusif (kitabda Rəşad Səfər onu yazıçı olaraq təqdim edir) öz xatirələrini yazır və kitabın bir yerində (Qanun Nəşriyyatı, 2022, birinci nəşr, səhifə 191) "yoldaş müstəntiq" deyilən personaj həmin Yusifə haqlı olaraq belə deyir: "Formalaşmamış, yetkinləşməmiş insan nə xatirə yazacaq? Keçmişə dair necə önəmli şeylər deyə biləcək?" Görünür, müəllif də bu yazdıqlarının tutumsuzluğunu anlayırmış, ancaq əziyyətinə heyfi gəlib, çap edib bizi də əziyyətə salmağa qərar verib. Məsələn, mən müəllifdən soruşuram: Kitabdan "Qan", "Təsəlli", "Qıt qaləb tancər", "Metal qutu", "Mistika" hissələrini çıxarsaq, roman nə itirər? Ümumiyyətlə, birinci hissəni bütövlükdə silsək, nəyi anlamarıq romanda? Sualı genişləndirsək, belə soruşa bilərik: Hörmətli Rəşad Səfər, "Keçilərin nəğmələri" romanı olmasaydı, ədəbiyyatımızda nə çatışmazdı?

Kitabın ilk cümləsi xoşagələn olmasa da, ümumiyyətlə, kitab yaxşı başlayır, xoş təəssürat yaradır, elə bilirsən ki, çox maraqlı roman oxuyacaqsan. Ancaq bir az sonra başa düşürsən ki, kimsə ağlına gələnləri kağıza köçürür, müəllif də bunun fərqindədir, ancaq qarşısını almır, imkan verir ki, Yusif bizi heç kimə lazım olmayan əhvalatları ilə bezdirsin. Üç yüz üç səhifəlik kitabda, demək olar ki, bir dənə də olsun yazıçı yanaşması, maraqlı təsbit, fərqli baxış yoxdur. Əvəzində müəllifin mütaliəsinin (yaxud izlədiyi serialların) türkcə olduğunu göstərən çoxlu türksayaq ifadələr, mətləbə gəlməkdə çətinlik çəkən, eyni fikri çeynə-tüpür edən uzun cümlələr və romanın heç yeri ilə əlaqələnməyən xatirələr var. Dialoqlar haqqında danışmağa dəyməz, bəzi yerlərdə iki danışanın dedikləri bir abzasda dalbadal verilib, bilmirsən, kim nə deyir, nə xətt yox, nə dırnaq yox... Bir də sadəcə olaraq "filankəs dedi" yazmaq əvəzinə "yazıçılıq" eləməyə çalışan müəllif dialoqun strukturunu çox yerdə "...– dedi qadın dəfələrlə, çiçək açmış ağacların arasında həmin gün" (Qanun Nəşriyyatı, 2022, birinci nəşr, səhifə 287) formasında qurur, adamın lap əti tökülür.

"Yazıçılıq eləmək" dedim, yadıma düşdü, çox təəssüf ki, bizdə son vaxtlar yazıçılıq eləmək dəbdədir. Necə ki artist olmaqla artistlik eləmək eyni şey deyil, eləcə də yazıçı olmaqla yazıçılıq eləmək eyni şey deyil. Yazıçı olmalarını gözlədiyimiz adamlar xüsusən sosial mediada bütün günü yazıçılıq eləməklə məşğuldurlar. Yazdıqları da ortalıqdadır. Mən müəlliflərimizə yazıçılıq eləməməyi, yazıçı olmağı, status yox, kitab yazmağı, əsər yazmağı arzulayıram.

Qeyd: Kitab haqqında detal-detal danışıb müəllifi çox da utandırmaq istəmirəm, kimə maraqlı olsa, bu romanın tamamilə gərəksiz olduğunu xırdalıqlarına və dərinliklərinə qədər müzakirə edib göstərə bilərəm.